تحلیل عوامل موثر بر پراکنش فضاهای سبز شهری با تکیه بر رهیافت عدالت محیط زیستی (مطالعه موردی: شهر اصفهان)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه جغرافیای انسانی و آمایش، دانشکده علوم زمین، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران

2 گروه جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، دانشکده هنر و معماری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد مشهد، مشهد، ایران

3 گروه جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، دانشکده علوم زمین، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران

چکیده

هدف: با افزایش جمعیت شهرها، واژه فضای سبز و کاربری‌های فضای سبز شهری مورد توجه بیشتری قرار گرفته است. از این ‌رو هرچه شهرها بزرگ‌تر می‌شوند احساس نیاز به وجود فضای سبز چه برای بهره‌برداری مستقیم شهروندان و چه از نظر نقش پالایش محیط روزبه‌روز بیشتر می‌شود. اهمیت فضای سبز در محیط شهری، تا آن حد است که به‌عنوان یکی از شاخص‌های توسعه‌یافتگی جوامع مطرح است و مزایایی چون درمان بیماری‌های روحی، محیطی مطلوب برای پرورش کودکان، یکپارچگی اجتماعی، حفظ آسایش و... دارد. ضمن این‌که این فضاها برای عموم مردم در گذران اوقات فراغت،  تفریح و مصاحبت با دوستان و گردهمایی‌های اجتماعی و فرهنگی استفاده می‌شوند. هدف این پژوهش بررسی پراکنش فضای سبز شهر اصفهان با تکیه بر رهیافت عدالت محیط‌زیستی است.
روش و داده: تحقیق حاضر از نوع کاربردی است و به روش توصیفی - تحلیلی است. اطلاعات مورد نیاز به شیوه اسنادی – کتابخانه‌ای جمع‌آوری‌شده و با استفاده از قضاوت کارشناسانه و بهره‌گیری از شیوه پیمایش میدانی (مشاهده و پرسش‌نامه) و مدل فرایند تحلیل شبکه (ANP) و DEMATEL به تحلیل داده‌ها پرداخته شده است.
یافته‌ها: نتایج تحقیق نشان می‌دهد که از بین عوامل مربوط به پراکنش فضای سبز شهری از بین چهار دسته عوامل اجتماعی، اقتصادی، کالبدی و زیست‌محیطی با توجه به نظر پاسخگویان، عوامل کالبدی با وزن ۵۴/۴۴ درصد در رتبه اول و عوامل اجتماعی با وزن ۲۴/۸ درصد رتبه دوم را دارا است. بنابراین، شهر اصفهان به‌منظور رسیدن به توسعه همه‌جانبه در ارتباط با فضای سبز نیازمند توجه کارا به عوامل اجتماعی است؛ چرا که بیشترین اثرگذاری را نسبت به عوامل اقتصادی در ایجاد فضای سبز بر اساس عدالت محیط‌زیستی را دارند.
نوآوری، کاربرد نتایج: تحقیق حاضر جزو معدود تحقیقاتی است که عوامل موثر بر پراکنش فضای سبز شهری با رویکرد عدالت محیط زیستی پرداخته است و تاکنون در شهر اصفهان نیز چنین پژوهشی انجام نشده است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Analysis of Factors Affecting the Distribution of Urban Green Spaces Based on the Approach of Environmental Justice (Case study: Isfahan City)

نویسندگان [English]

  • Aliakbar Anabestani 1
  • Zahra Anabestani 2
  • Fatemeh Mousavi Noghli 3
1 Department of Human Geography and Spatial Planning, Faculty of Earth Sciences, Shahid Beheshti University, Tehran, Iran
2 Department of Geography & Urban Planning, Faculty Art & Architecture, Mashhad Branch, Islamic Azad University, Mashhad, Iran
3 Department of Human Geography and Spatial Planning, Faculty of Earth Sciences, Shahid Beheshti University, Tehran, Iran
چکیده [English]

Aim: With the increase in the population of cities, the term green space and the uses of urban green space have received more attention. Therefore, as the cities grow extensively, the need for green spaces is felt more and more daily, both for the direct use of citizens and in terms of refining the environment. The importance of green space in the urban environment is that it is considered one of the indicators of the development of societies, and it has benefits such as treatment of mental illnesses, a favorable environment for raising children, social integration, maintaining comfort, etc. In addition, these spaces are used for the general public to spend their free time, have fun, and socialize with friends and social and cultural gatherings. This research investigates the distribution of green spaces in Isfahan based on the approach to environmental justice.  
Matrial & Method: The current research is applied and descriptive-analytical. The required information has been collected in a documentary-library way, and the data has been analyzed using expert judgment, the field survey method (observation and questionnaire), and the Analytical Network Process (ANP) model and DEMATEL.  
Finding: The results show that among the factors related to the distribution of urban green space, among the four categories of social, economic, physical, and environmental factors, according to the respondents' opinion, physical factors weigh 54. 44% rank first, and social factors with a weight of 24.8% rank. Therefore, to achieve comprehensive development in green space, the city of Isfahan needs effective attention to social factors.
Innovation: The present research is one of the few types of research that have investigated the factors affecting the distribution of urban green spaces with the approach of environmental justice.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Environmental justice
  • Urban green space
  • Analytical Network Process
  • Isfahan city
ابراهیم‌زاده. عیسی. و عبادی‌جوکندان، اسماعیل.  (1387).  تحلیلی بر توزیع فضایی- مکانی کاربری فضای سبز در منطقه سه شهری زاهدان. فصلنامه جغرافیا و توسعه.  6(11). 39-58. 
اسمعیلی، اکبر، (1381). بررسی و تحلیل کاربری فضای سبز (پارک‌های درون‌شهری) از دیدگاه برنامه‌ریزی شهری
(نمونه موردی مناطق1 و 8 شهرداری تبریز).  پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد،  استاد راهنما: علی عسگری،  دانشگاه تربیت مدرس.
افشون، سمانه و سمیعی کاشی،  سیده ثمینه،  (1395).  اهمیت فضای سبز و تأثیر آن بر سلامت روان انسان، کنفرانس بین‌المللی،  نخبگان عمران، معماری و شهرسازی، صص. 1-13،  تهران.
اکبری, محمود. (1399). تحلیل توزیع فضای سبز شهری با تکنیک چند شاخصی (مطالعه موردی: کلان‌شهر اصفهان).  توسعه پایدار محیط جغرافیایی 2(۲)، 1-13. 
ایزدپناه، بختیار،  بابا اوغلی، فرشته. (1392). بررسی توزیع فضایی کاربری‌های فضای سبز شهری از منظر عدالت اجتماعی (نمونه موردی: منطقه 3 شهرداری تبریز)، نخستین همایش ملی یکپارچه شهری و نقش آن در توسعه پایدار،  1-20،  سنندج.
بحرینی، حسین، (1381). تئوری شکل شهر نوشته کوین لینچ، انتشارات دانشگاه تهران، تهران.
بری، جان. (1380). محیط‌زیست و نظریه اجتماعی، ترجمه حسن پویان و نیره توکلی، چاپ اول، تهران:انتشارات حفاظت محیط‌زیست.
بنای رضوی، مسعود. و احمدی زاده، سید سعید. (1388). تحلیل مکان مناسب فضای سبز شهری با استفاده از فرایند تحلیلی سلسله مراتبی  AHPوGIS  (مطالعه موردی: شهر بیرجند). تحقیقات جغرافیایی، 24(2)، 118-97.
بهرام سلطانی، کامبیز. (1390).  محیط‌زیست شهری. چاپ اول. مرکز مطالعات و تحقیقات شهرسازی و معماری ایران.  تهران:240.
ﭘﻮرﻣﺤﻤودی، ﻣﺤﻤﺪرﺿﺎ؛ ﻗﺮﺑـﺎﻧﻲ، رﺳـﻮل؛ ﺑﻬﺸـﺘﻲروی، ﻣﺠﻴـﺪ. (1390). ﺳﺮاﻧﻪ ﻓﻀﺎی ﺳﺒﺰ ﺷﻬﺮی در اﻳﺮان و ﺟﻬﺎن، ﺑـﺎ ﺗﺄﻣﻠﻲ ﺑﺮ کارآمدی‌ها و ناکارآمدی‌های آن در ﺷـﻬﺮﻫﺎی ﻛﺸﻮر. ﻧﺸﺮﻳﻪ ﺟﻐﺮاﻓﻴـﺎ و برنامه‌ریزی، 16(36)58-33.
حاتمی نژاد، حسین، ویسیان، محمد، محمدی ورزنه، ناصر، علیزاده، عادل. (1393). تحلیل و اولویت‌بندی فضای سبز شهری با بهره‌گیری از تکنیک‌های TOPSIS و GIS (مطالعه موردی: شهر دهگلان). آمایش محیط،  7(26)،  65، 88.
حاتمی نژاد، حسین؛ قربانی، رامین،  فرهادی،  ابراهیم.  (1398). بررسی روند توسعه فیزیکی کلان‌شهر کرمانشاه و ارائه الگوی بهینه جهات رشد، فصلنامه آمایش جغرافیایی فضا، 9(31)،  91-111.
حسینی، سید علی.، احمدی، سجاد. و ویسی، رضا. (1391).  بررسی و تحلیل فضای پارک و سبز شهری شهر شیراز، پژوهش‌های بوم‌شناسی شهری،  3(5)،  51-70. 
حکمتی، جمشید. (1386). مهندسی فضای سبز (طراحی پارک‌ها و ویلاها). تهران: انتشارات علم کشاورزی ایران
خاکپور، براتعلی.، کاظمی بی‌نیاز، مهدی.، اسدی، امیر. و رضوی، محمدحسین. (1394)، تحلیل فضای سبز شهری و تعیین مکان بهینه با استفاده از مدل محاسبگر رستری (نمونه موردی منطقه سه شهرداری مشهد). فصلنامه علوم و تکنولوژی محیط‌زیست،  17(2)،  117-129.
خان سفید، مهدی، (1387). بررسی الگوهای پراکنش فضاهای سبز شهری با رویکرد اکولوژی منظر شهری و رابطه آن با پایداری شهری (موردمطالعه: کلان‌شهر تهران)،  سومین همایش ملی فضای سبز و منظر شهری، ویژه‌نامه شماره 27 ضمیمه  88 ماهنامه شهرداری‌ها، صص. 147-155.
خسروی، امیرگنجه. (1396)،  تأثیر فعالیت‌های سازمان فضای سبز شهرداری لاهیجان بر عملکرد مدیریت زنجیره خدمات شهری (موردمطالعه: حوزه‌های تحت نظارت شهرداری لاهیجان)،  پایان‌نامه کارشناسی ارشد، استاد راهنما: شهرام گیلانی‌نیا،  دانشگاه آزاد اسلامی واحد رشت.
خلیل نژاد، سید محمدرضا. (1389). مبانی اصلاح الگوی مصرف در بخش فضای سبز شهری،  فصلنامه محیط‌زیست و توسعه،  شماره 2.
داداشی، سپیده.، کاظمی، آزاده.، احمدی، ارمغان.  و محمدرضا گیلی.  (1386)،  تحلیل مکانی فضای سبز شهری با به‌کارگیری سامانه اطلاعات مکانی (GIS)، مجموعه مقالات کنفرانس برنامه‌ریزی و مدیریت شهری. 1-20،  مشهد.
درویشی، یوسف.، مددی، الناز، (1396).  تحلیلی بر وضعیت مکان‌یابی فضای سبز شهری اردبیل، کنفرانس بین‌المللی انسان، معماری، عمران و شهر.  1-8،  تبریز.
دستا، فرزانه، اسماعیل‌پور، نجمه، ایرجی، سمانه. (1393).  تحلیلی بر توزیع مکانی فضای سبز شهر مهریز،  ششمین کنفرانس بین‌المللی مدیریت و برنامه‌ریزی شهری با تأکید بر مؤلفه‌های شهر اسلامی. 1-15، مشهد.
رحمانی،  بیژن.  و مجیدی خامنه،  بتول.  (1388).  عوامل مؤثر بر مشارکت زنان در حفظ محیط‌زیست شهری،  با تأکید بر نگرش اکوفمینیستی،  مطالعه موردی: مناطق 6 و 8 شهرداری شهر تهران. مجله آمایش محیط،  2(7)،  15-38.
رستمی، مسلم؛ بهمن اورامانی، مظفر؛ خانه آباد،  ناصر. (1390). تحلیل پراکنش فضایی بوستان‌های منطقه یک کرمانشاه به کمک نرم‌افزار GIS. چشم‌انداز جغرافیایی. (6)15، 69-50.
رمضانی کیاسج محله، رؤیا.، اسماعیلی علویجه، الهام. و امیری، محمد جواد. (1399). مکان‌یابی فضای‌ سبز شهری با استفاده از روش‌های ارزیابی چند معیاره مطالعه موردی: منطقه 4 تهران.  پژوهش‌های بوم شناسی شهری،  11(22)،  13-28.
زندیه، مهدی.، سلطانی، سارا.، ضرابی، محمدمهدی.  و حصاری، پدرام،  (1393)،  نقش فضای سبز در توسعه‌ی پایدار شهری، همایش ملی معماری، عمران و توسعه نوین شهری، تبریز.
زنگی‌آبادی، علی. و رخشانی‌نسب، حمید‌رضا. (1388). تحلیل آماری فضایی نماگرهای توسعه فضای سبز شهری (مطالعه موردی: مناطق شهری اصفهان). محیط‌شناسی، 3۵(49)، 105-116.
سازمان پارک‌ها و فضای سبز اصفهان.  (1398). وضعیت فضاهای سبز شهری به تفکیک مناطق.  اصفهان: شهرداری اصفهان.
سرور، رحیم. و بارگاهی، رضا.  (1399). آمایش فضای سبز شهری با استفاده از روش تحلیل سلسله ‌مراتبی.  مطالعه موردی: شهر گرگان. مجله آمایش جغرافیایی فضا، 10(35)،  1-16.
سعیدنیا، احمد. (1383).  فضای سبز شهری، کتاب سبز شهرداری، جلد دوم، تهران:انتشارات سازمان شهرداری‌های کشور.
شریف‌زاده اقدم، ابراهیم. و قدسی، سید جلال. (1400).  ارزیابی توزیع فضای سبز شهری با استفاده از رویکرد عدالت فضایی در شهر زنجان. علوم جغرافیایی (جغرافیای کاربردی)، ۱۷(۳۵)،  صص.  1-22.
شکوئی، حسین. (1387). دیدگاه‌های نـو در جغرافیـایی شهری (جلد اول). چاپ نهم، تهران، انتشارات سمت.
شیری، ابوالفضل، (1385). ارائه الگوی مکان‌یابی بهینه فضای سبز شهری با استفاده از GIS مورد نمونه پارک‌های
شهر زنجان، پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد، استاد راهنما: محسن احدنژاد،  دانشگاه زنجان.
ضرابی، اصغر. و تبریزی،  نازنین.  (1385)، برنامه‌ریزی بهینه فضای سبز شهری، فصلنامه سبزینه شرق، صفحه 16.
طهماسبی مقدم، حسین.،  زنگنه،  مهدی.،  حیدری،  محمدتقی.  و ایمانی،  محمدتقی.  (1400).  تبیین الگوی توزیع فضایی پارک‌های درون‌شهری با رویکرد عدالت فضایی، منطقه موردمطالعه: شهر سبزوار.  فصلنامه علمی ـ پژوهشی پژوهش‌های بوم شناسی شهری،  15(25)،  31-48.
علوی، سید علی؛ شاهرخی‌فر، زینب، گروسی، علیرضا. (1396). ساماندهی توزیع فضایی (کالبدی) مراکز اسکان موقت در مدیریت بحران (مطالعه موردی: منطقه 7 تهران)، نشریه جغرافیا و مطالعات محیطی،  6(23)،  24-7.
فاضل نیا،  غریب.، کیانی،  اکبر.  و محمودیان، حشمت اله.  (1390). . مکان‌یابی و اولویت‌بندی پارک‌های شهری با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی TOPSIS و سیستم اطلاعات جغرافیایی (مطالعه موردی: شهر الشتر). پژوهش جغرافیای انسانی، ۴۳(۴)،  152-137.
فریادی، شهرزاد. (1387)، محیط‌زیست شهری؛ سازمان شهرداری‌ها و دهیاری‌های وزارت کشور در دانشنامه مدیریت شهری و روستایی (ص. 685-689).  تهران: وزارت علوم،  تحقیقات و فن‌آوری و وزارت کشور.
قدسی، سید جلال.، شریف‌زاده،  ابراهیم. و  احدنژاد رودتشتی، محسن.  (1400).   ارزیابی فضای سبز شهری با تأکید بر توزیع عادلانه بین نواحی شهری (مطالعه موردی: شهر زنجان). توسعه پایدار محیط جغرافیایی، 3(4)،  1-15.
لطفی، صدیقه. مهدی، علی. محمدپور، صابر. (1393).  بررسی پراکنش، استاندارها و محاسبه سرانه فضای سبز شهری بر اساس مدل بهرام سلطانی – موردشناسی: منطقه یک شهر قم. فصلنامه جغرافیا و آمایش شهری- منطقه‌ای،  ۴(10)،  18-1.
مامن پوش، علیرضا؛ رضا تفنگ‌ساز، (1386). ارزیابی و تحلیل مکانی فضای سبز شهر اصفهان، سومین همایش ملی فضای سبز و منظر شهری، جزیره کیش، سازمان شهرداری‌ها و دهیاری‌های کشور.
مجنونیان، هنریک. (1374).  مباحثی پیرامون پارک‌ها فضای سبز و تفرجگاه‌ها، چاپ اول، تهران: انتشارات سازمان پارک‌ها- فضای سبز و تفرجگاه‌ها.
محمدی حمیدی, سمیه, نظم فر, حسین. و اکبری، مجید.  (1399).  تحلیل فضایی پارک‏ها و فضاهای سبز شهری با استفاده از مدل کوپراس و GIS (موردمطالعه: مناطق 22گانة شهر تهران). پژوهش‌های جغرافیای انسانی،  52(2)،  437-455.  doi: 10. 22059/jhgr. 2018. 248988. 1007610
محمدی ده چشمه، مصطفی. و حکیم، مدیا. (1393)،  پایداری شهری در تهران از منظر پارک‌ها و فضای سبز عمومی ارزیابی بر پایه مدل ضریب پراکندگی،  نشریه شهرنگار،  شماره 52،  صص.  27-36.
محمدی، سمیه، (1393).  ارزیابی کمی و کیفی فضاهای سبز شهر قزوین و ارائه راهکارهایی برای رسیدن به وضعیت مطلوب (مطالعه موردی: پارک‌های الغدیر و دهخدا)،  دومین کنگره بین‌المللی سازه، معماری و توسعه شهری.
مرحمتی، آنا.، دشتی، سولماز. و مرشدی،  جعفر. (1399). مکان‌یابی فضای سبز درون‌شهری منطقه 6 کلان‌شهر اهواز با استفاده از روش ارزیابی چند معیاره در محیط GIS. فصلنامه جغرافیا (برنامه‌ریزی منطقه‌ای)،  1۰(۴۱)،  473-484. 
مشکینی؛ ابوالفضل.، رحیمی، محسن.، محمدپور، صابر. اکبرپور سراسکانرود، محمد.  (1389).  ارزشیابی و تحلیل کاربری‌های شهری با تأکید بر کاربری فضای سبز شهری شهر گلستان. محله جغرافیا و توسعه ناحیه‌ای،  8(15)،  91-115.
موسی کاظمی،  سید مهدی و علی اکبری،  سکینه.  (1389).  تحلیل پایداری زیست اجتماعی شهر ایلام با تأکید بر توزیع کاربری‌های فضای سبز، فصل‌نامه جغرافیا،  8(26)،  135-149.
میرزاده طباطبایی، مهروسادات.،  رباطی،  مریم.  و عزیزی،  زهرا.  (1401).  تعیین الگوی مکانی پراکنش فضای سبز شهری(مطالعه موردی: منطقه۵ شهرداری شهر تهران).  تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی،  ۲۲ (۶۷) :۱۸۸-۱۷۱.
میری، سجاد. (1400).  فضای سبز شهری،  سلامت عمومی و عدالت زیست‌محیطی نمونه موردی: شهر هانگژو،  چین. فصلنامه معماری سبز،  شماره 25،  صص.  47-54.
نوروزی یکتا،  کامران. و چاره‌جو،  فرزین،  (1395).  نقش و اهمیت فضای سبز در توسعه پایدار شهری، کنفرانس بین‌المللی مهندسی معماری و شهرسازی،  1-5. یزد.
وارثی، حمیدرضا، محمدی، جمال، شاهیوندی،  احمد،  (1387).  مکان‌یابی فضای سبز شهری با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی (نمونه موردی: شهر خرم‌آباد)، مجله جغرافیا و توسعه ناحیه‌ای، 5(10)،  1-18.
یاری پور، مجید. و هادی زاده زرگر، صادق. (1394). بررسی شاخص‌های کمی و کیفی مؤثر در برنامه‌ریزی فضای سبز شهری (مطالعه موردی: شهر میانه). اقتصاد و مدیریت شهری،  3(10)،  37-57.
Abebe, M. T., Megento, T. L.  (2017).  Urban green space development using GIS-based multi-criteria Geomatics, 9(4):247-261.
Banerjee, S.  & Akuli, R. K., (2014).  Advantages of green technology, Recent Research in Science and Technology, 6(1), 97-100.
Comber, A., Brunsdon, Ch.  & Green, E.  (2008).  Using a GIS-based network analysis to determine urban greenspace accessibility for different ethnic and religious groups.  Landscape and urban planning 86(1), 103-114.
Fan, Y., Zhao. , M. , L.  & Zhao, R.  (2016).  Research on the accessibility of urban green space based on road network- A case study of the park green space in city proper of Nanjing.  Journal of Forest and Environmental Science, (32), 1:1-9.
Godet, M., Durance, Ph.  & Gerber, A.  (2008).  Strategic Foresight La Prospective Use and Misuse of Scenario Building.  LIPSOR Working Paper (#10), Paris
Gupta, K.  Roy, A.  Luthra, K.  Mahavir, S.  (2016) GIS based analysis for assessing the accessibility at heretical levels of urban green space.  Urban Forestry & Urban Green, 18: 198-211.
Jacobs, J.  (1961): The Death and Life of Great American Cities, Pimlico, London.
Jim, C.  Y., & Chen, W.  Y.  (2008).  Pattern and divergence of tree communities in Taipei's main urban green spaces.  Landscape and urban planning, 84(3-4), 312-323. 
Kabisch, N.  (2015).  Ecosystem service implementation AND Governance challenges in urban green space planning the case of Berlin, Germany.  Land Use Policy, 42, 557-567.
Kabisch, N.  Strohbach, M.  Haase.  D & Kronenberg.  J.  (2016).  Urban green space availability in European cities Ecological Indicators, 70: 586-596.
Kjelgran, R., Thaiutsa, B.  & Puangchit, L.  (2008).  Urban green space, street tree and heritage large tree assessment in bangkok, Thailand.  Journal of Urban forestry & urban greening 7: 219-229.
Lee, S.  H., Park, S., & Kim, T.  (2015).  Review on investment direction of green technology R&D in Korea.  Renewable and Sustainable Energy Reviews, 50, 186-193.
Li, W.  Saphores, J. D.  M.  Gillespie, T. W.  (2015).  A comparison of the economic benefits of urban green space estimated with NDVI and with high-resolution land cover data Landscape and Urban Planing, 133: 105-117.
M Ikiugu, M.  M.  Kinoshita, I.  Tashiro, Y.  (2012), Urban green space analysis and identification of its potential expansion areas, Procedia-Social and Behavioral Sciences, 35: 449-458.
McDonald, Scott.  (2013), The Eco-cinema experience, in Rust, S., Monani, S.  and Cubitt, S.  (eds. ), Eco-cinema Theory and Practice, Routledge, New York, pp.  17-42.
Morar, T., Radoslav, R., Spiri, L. C.  & Pacurar, L.  (2013).  Assessing pedestrian accessibility to green space using GIS.  Transylvanian Review of Administrative Sciences, 45 :116-139.
Morar, T., Radoslav, R., Spiridon, L.  C., & Păcurar, L.  (2014).  Assessing pedestrian accessibility to green space using GIS.  Transylvanian Review of Administrative Sciences, 10(42), 116-139.
Shelton, D. (2003).  The Environmental Jurisprudence of International Human Rights Tribunals, in Linking Human Rights and the Environment, (Romina Picolotti & Jorge D.  Taillant eds): 9-30.
Van den Berg, A.  E., Maas, J., Verheij, R.  A., & Groenewegen, P.  P.  (2010).  Green space as a buffer between stressful life events and health.  Social science & medicine, 70(8), 1203-1210.
Van Dillen, S.  M, de Vries, S., Groenewegen, P. P.  & Spreeuwenberg, P.  (2012).  Green space in urban neighborhoods and resident's health: adding quality to quantity.  Journal of Epidemiology and Community Health, 66(6).